Trong tiếng Thái, "Pa" có nghĩa là cá, "Pỉnh" là nướng, và "Tộp" là gập. Ghép lại, Pa Pỉnh Tộp có nghĩa là món cá được nướng trong tư thế gập đôi. Tên gọi này không chỉ mô tả cách làm mà còn thể hiện sự mộc mạc, chân chất của người dân bản địa.

Món ăn này xuất phát từ đời sống sinh hoạt hàng ngày của người Thái, khi mà cá sông, suối là nguồn thực phẩm dồi dào. 

Điểm đặc biệt của món cá nướng Pa Pỉnh Tộp nằm ở cách ướp và nướng cá. Không giống như các loại cá khác, việc chọn nguyên liệu phải thật tỉ mỉ để giữ được độ ngọt và hương vị thơm ngon của cá. Theo đó, cá được chọn sẽ là cá chép, cá trôi, cá trắm sống ở vùng suối núi. Thay vì ướp cá ở bên ngoài như cách ướp truyền thống thì Pa Pỉnh Tộp có cách ướp khác biệt. Tất cả các gia vị đều được nhét vào bụng cá. Bên cạnh đó, khi ướp phải được gập đôi theo chiều ngay. Khi nướng phải sử dụng que kẹp bằng tre hoặc vỉ nướng, sau đó nướng trên than hồng. Nhờ cách nướng đặc biệt này mà thịt cá thấm đều gia vị, nhanh chín, hương vị thơm ngon đậm đà. Đặc biệt, món Pa Pỉnh Tộp không thể thiếu hạt Mắc kén - một loại gia vị đặc trưng của người Thái. Thịt cá tươi sống kết hợp gia vị và hạt mắc kén sẽ tạo nên mùi thơm nồng, cay nhẹ, thơm ngon đặc trưng.

Pa Pỉnh Tộp không chỉ là một món ăn đơn thuần mà còn là biểu tượng của lòng hiếu khách của người Thái. Trong các bữa tiệc mừng nhà mới, đám cưới, lễ hội, hay khi có khách quý ghé thăm, món Pa Pỉnh Tộp luôn được đặt ở vị trí trung tâm, thể hiện sự trân trọng và tấm lòng của gia chủ. Nó không chỉ mang đến hương vị ẩm thực mà còn kể câu chuyện về cuộc sống giản dị, về văn hóa và tình yêu thiên nhiên của đồng bào Thái.