Tết Hồ Sự Chà (Khụ Sự Chà) của người Hà Nhì ở Điện Biên là lễ tết cổ truyền quan trọng nhất trong năm, mang đậm bản sắc văn hóa của một trong những dân tộc thiểu số sinh sống nơi cực Tây Tổ quốc.

Người Hà Nhì (còn gọi là U Ní, Xá U Ní) gồm ba nhóm địa phương: Hà Nhì Cồ Chồ, Hà Nhì Lạ Mí và Hà Nhì Đen. Tại tỉnh Điện Biên, đồng bào Hà Nhì sinh sống tập trung tại 4 xã biên giới của huyện Mường Nhé: Sín Thầu, Sen Thượng, Chung Chải và Leng Su Sìn (nay là xã Sín Thầu, xã Mường Nhé), chủ yếu thuộc hai nhóm Hà Nhì Lạ Mí và Hà Nhì Cồ Chồ.

Theo phong tục, người Hà Nhì Cồ Chồ ăn Tết vào ngày Dần (Hổ), còn người Hà Nhì Lạ Mí ăn Tết vào ngày Thìn (Rồng) của tháng cuối năm theo lịch riêng, sớm – muộn nhau khoảng 3 ngày. Tết diễn ra khi mùa màng đã thu hoạch xong, là dịp sum họp gia đình, báo hiếu tổ tiên, thắt chặt tình đoàn kết bản làng.

Tết Hồ Sự Chà kéo dài 3 ngày, với nhiều nghi lễ truyền thống. Ngày đầu tiên, các gia đình làm bánh trôi (Chà lẹ) từ gạo nếp nương để cúng tổ tiên. Bánh dâng cúng phải to, tròn, thể hiện lòng hiếu kính. Sau lễ cúng, gia đình mổ lợn – lễ vật bắt buộc trong Tết Hà Nhì, đồng thời bói gan lợn để dự báo may mắn, chăn nuôi trong năm mới.

Ngày thứ hai là ngày giã bánh dày (Gạ bạ), vui chơi, thăm hỏi, hát dân ca, múa truyền thống và tổ chức các trò chơi dân gian. Ngày thứ ba, không khí Tết vẫn rộn ràng với những cuộc gặp gỡ, giao lưu trước khi khép lại mùa Tết.

Tết Hồ Sự Chà mang vẻ đẹp đầm ấm, giản dị nhưng giàu giá trị nhân văn, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, đời sống tinh thần phong phú và bản sắc văn hóa độc đáo của người Hà Nhì. Ngày nay, Tết Hà Nhì còn trở thành điểm nhấn du lịch văn hóa vùng biên, thu hút du khách đến trải nghiệm lễ nghi truyền thống, ẩm thực địa phương và các trò chơi dân gian, kết hợp khám phá A Pa Chải – cực Tây Tổ quốc, để lại những ấn tượng khó quên về con người và văn hóa nơi miền sơn cước Điện Biên.